ogólne informacje

1. Do podejmowania i odbywania kształcenia oraz uczestniczenia w badaniach naukowych i pracach rozwojowych na zasadach obowiązujących obywateli polskich są uprawnieni:

• cudzoziemcy, którym udzielono zezwolenia na pobyt stały na terytorium RP,
• cudzoziemcy posiadający status uchodźcy nadany w RP,
• cudzoziemcy korzystający z ochrony czasowej na terytorium RP,
• pracownicy migrujący, będący obywatelami państwa członkowskiego Unii Europejskiej, Konfederacji Szwajcarskiej lub państwa członkowskiego Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym (EOG), tj. Islandii, Lichtensteinu i Norwegii, a także członkowie ich rodzin, jeżeli mieszkają na terytorium RP,
• cudzoziemcy, którym na terytorium RP udzielono zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego Unii Europejskiej,
• cudzoziemcy, którym na terytorium RP udzielono zezwolenia na pobyt czasowy, w związku z okolicznością, o której mowa w art. 127, art. 159 ust. 1 lub art. 186 ust. 1 pkt 3 lub 4 ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach (Dz. U. poz. 1650),
• cudzoziemcy, którym udzielono ochrony uzupełniającej na terytorium RP,
• obywatele państw członkowskich Unii Europejskiej, państw członkowskich EFTA - EOG lub Konfederacji Szwajcarskiej i członkowie ich rodzin, posiadający prawo stałego pobytu.

2. Niewymienieni wyżej obywatele państw członkowskich Unii Europejskiej, państw członkowskich EFTA - EOG oraz Szwajcarii i członkowie ich rodzin, posiadający środki finansowe niezbędne na pokrycie kosztów utrzymania podczas odbywania nauki w naszym kraju, są także uprawnieni do podejmowania i odbywania kształcenia w polskich uczelniach na zasadach obowiązujących obywateli polskich. Osobom tym nie przysługuje jednak prawo do stypendium socjalnego, stypendium specjalnego dla osób niepełnosprawnych i zapomóg, tj. do świadczeń pomocy materialnej o charakterze socjalnym.

W przypadku przyjęcia ich na studia na zasadach obowiązujących obywateli polskich, mają oni - tak jak studenci i doktoranci z polskim obywatelstwem - prawo do ubiegania się o tzw. stypendia motywacyjne (tj. stypendia dla najlepszych studentów, za osiągnięcia w nauce oraz za wybitne osiągnięcia i za wybitne osiągnięcia sportowe).

Cudzoziemcy ci mają także alternatywną możliwość ubiegania się o przyjęcie na studia i odbywania ich w trybie oraz na warunkach innych niż obowiązujące obywateli polskich, tj. na zasadach dotyczących obywateli państw trzecich.

3. Osoby legitymujące się ważną Kartą Polaka są uprawnione do podejmowania i odbywania studiów (nauki):

• na zasadach obowiązujących obywateli polskich, z czym wiąże się prawo do ubiegania się o wszystkie rodzaje świadczeń pomocy materialnej przewidziane dla studentów i doktorantów z polskim obywatelstwem,
• w trybie oraz na warunkach innych niż dotyczące obywateli RP, przy czym podejmując i odbywając studia na warunkach innych niż dotyczące obywateli polskich (np. jako stypendyści strony polskiej), nie mogą oni ubiegać się o stypendia wypłacane przez uczelnie z dotacji budżetowej przeznaczonej na bezzwrotną pomoc materialną dla studentów i doktorantów.

Cudzoziemcy niewymienieni wyżej podejmują i odbywają studia oraz inne formy kształcenia w trybie i na warunkach innych niż obowiązujące obywateli polskich.

Są to głównie:

1. obywatele państw trzecich,
2. osoby z ważną Kartą Polaka, rezygnujące z ubiegania się o przyjęcie na zasadach obowiązujących obywateli polskich oraz
3. obywatele państw członkowskich UE, EFTA-EOG i Szwajcarii, rezygnujące z ubiegania się o przyjęcie na zasadach obowiązujących obywateli polskich.

Cudzoziemcy mogą podejmować studia na zasadach innych niż obowiązujące obywateli polskich na podstawie:

• umów międzynarodowych, na zasadach określonych w tych umowach;
• umów zawieranych z podmiotami zagranicznymi przez uczelnie, na zasadach określonych w tych umowach;
• decyzji ministra właściwego do spraw szkolnictwa wyższego;
• decyzji Rektora uczelni.

Cudzoziemcy podejmujący naukę (studia) w trybie i na warunkach innych niż obowiązujące obywateli polskich mogą się kształcić:

a)  jako stypendyści strony polskiej (rządu polskiego) - stypendia te przyznaje, w przypadku osób kształcących się na uniwersytetach, uczelniach technicznych, ekonomicznych, rolniczych i sportowych minister właściwy ds. szkolnictwa wyższego, na podstawie umów międzynarodowych lub Rządowego Programu Współpracy z Polonią i Polakami za Granicą.

Kandydaci na stypendystów strony polskiej są zgłaszani, zgodnie z postanowieniami umów międzynarodowych, przez polskie lub zagraniczne placówki dyplomatyczne albo instytucje danego kraju odpowiedzialne za prowadzenie wymiany akademickiej z zagranicą.

Osoby pochodzenia polskiego, ubiegające się o stypendia strony polskiej, zgłaszają się do polskiej placówki konsularnej właściwej dla ich miejsca zamieszkania.

b)  jako stypendyści strony wysyłającej (rządu innego państwa), bez ponoszenia opłat za naukę - stypendia te są przyznawane cudzoziemcom, podejmującym kształcenie z reguły na podstawie umów międzynarodowych, przez ministerstwa lub instytucje danego kraju odpowiedzialne za prowadzenie wymiany akademickiej z zagranicą.

Cudzoziemcy kształcący się jako stypendyści strony polskiej lub stypendyści strony wysyłającej nie ponoszą opłat za studia.

c)   bez odpłatności i świadczeń stypendialnych

O przyjęcie na kształcenie na tych warunkach finansowych aplikują cudzoziemcy, w ramach umów międzyrządowych lub programów pomocowych oferowanych określonym krajom przez polski rząd, za pośrednictwem właściwych instytucji danego państwa lub polskich placówek dyplomatyczno-konsularnych.

Cudzoziemiec nie ponosi opłat za studia, ale nie otrzymuje również stypendium rządu polskiego. We własnym zakresie pokrywa koszty utrzymania w Polsce wynoszące ponad 300 euro miesięcznie.

d) na zasadach odpłatności

Wysokość opłat za odbywanie przez cudzoziemców, na zasadach odpłatności, studiów, studiów doktoranckich i szkoleń oraz uczestniczenie w badaniach naukowych i pracach rozwojowych w uczelni publicznej ustala rektor.

Opłaty te są wnoszone na rachunek bankowy uczelni za semestr, nie później niż do dnia rozpoczęcia zajęć.

W uzasadnionych przypadkach rektor uczelni może przedłużyć termin wniesienia opłaty lub wyrazić zgodę na wniesienie opłat w ratach.

Na uzasadniony wniosek cudzoziemca rektor uczelni może obniżyć opłatę lub zwolnić z niej całkowicie.